”Bir kez sezaryen-hep sezaryen” inanışının aksine aslında sezaryen sonrası normal doğum mümkün. Hatta daha önce sezaryen ile doğum yapmış 100 kadının 60-75 i başarılı bir şekilde normal doğum yapabiliyor. Peki risk ne? Yaklaşık %1 olguda rahimdeki eski sezaryen skarı yırtılıp anne ve bebek için acil durumlar, acil sezaryen gerekebiliyor.
Biliyoruz ki genel olarak normal doğumun anne için riskleri daha az, iyileşme zamanı ise çok daha kısa. Özellikle aile başka gebelik/gebelikler de planlıyorsa normal doğum ileriye yönelik 3. 4.sezaryen ve bunlara eşlik edebilecek riskleri de azaltmış oluyor. Normal doğum yapmayı çok isteyen ama çeşitli nedenlerle önceki gebeliğinde bunu başaramamış anneler için sezaryen sonrası normal doğum denemesi önemli bir opsiyon.
Sezaryen sonrası normal doğumun riskleri neler?
%25-40 olguda bu deneme başarısız olup mükerrer sezaryene ihtiyaç duyulur. Eylem başladıktan sonra sezaryen gerektiğinde infeksiyon riski bir miktar artar. Sezaryen sonrası normal doğum denemesinin en büyük riski ”uterus rüptürü” denilen rahim yırtılmasıdır. Rahim yırtılırsa annede fazla kanama, infeksiyon, bebekte ise beyin hasarı gibi komplikasyonları önleyebilmek için acil sezaryen gerekir. Nadiren kanamayı durdurabilmek için rahmin alınması (histerektomi) gerekebilir ki bu durum gelecekte gebelik şansını ortadan kaldırır. İyi haber: rahmin yırtılma riski bir kez sezaryen geçirmiş ve bu sezaryen en sık uygulanan biçimde rahmin alt segmentine yatay kesi yapılarak gerçekleştirilmiş ise ancak %1 dir.
Özellikle önceki gebeliğinde bebeğin ters gelmesi gibi nedenlerle normal doğumu hiç denemeden sezaryen olmuş kadınlar sezaryen sonrası normal doğum denemesi için iyi birer aday olabilir. Diğer yandan normal doğuma uğraşmış hatta tam açıklığa ulaşmasına ve yeterli ıkınmaya rağmen bebeğin inmediği ve normal doğum gerçekleştirilemeyen olgular ise muhtemelen planlı mükerrer sezaryen için daha iyi bir adaydır. Birden çok sezaryen geçirmiş, sezaryeni üzerinden 1-1.5 yıl geçmemiş olgular, çoğul gebelikler de sezaryen sonrası normal doğum için iyi aday değildir.
Sezaryen sonrası normal doğum denenecekse tabi ki kadının çatı muayenesi (pelvisi) bebeğinin boyutu ve normal doğum için uygun olmalıdır.
Sezaryen sonrası normal doğum denemesi bu konuda deneyimli bir uzman doktor ile planlanarak yapılmalı. Hastanede kan bankası, 24 saat uzman doktor, anestezi ve acil sezaryen uygulanabilecek donanım olmalıdır.
Çoğu başarılı sezaryen sonrası normal doğum, eylemin (sancıların) kendiliğinden başladığı durumlarda gerçekleşmektedir. Özellikle rahim ağzının uygun olmadığı durumlarda sancı uygulanması tercih edilmemektedir.
Sezaryen sonrası normal doğum denemesi sırasında anne ve bebeğin monitörizasyonu önemlidir, bu sayede anne ve bebekte bir sorun saptandığında acil müdahale yapılabilecektir.
Kısacası ideal bir merkezde sezaryen sonrası normal doğuma yeltenirseniz başarı şansınız %70, riskiniz %1 dir.
Sevgiler, Prof Dr İbrahim Bildirici
Acıbadem Maslak Hastanesi
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı // Perinatolog